“Inflation protected bonds”: welke inflatiemaatstaf is de juiste?
In de rente die we betalen zit een inflatie-opslag. Zie bijvoorbeeld de 12% rente die de overheid rond 1980 (een tijd van hoge inflatie, vooral in de VS en het VK) moest betalen. Het is wellicht verstandig om die opslag expliciet te maken en de rente te splitsen in een vast deel en een deel dat is gebonden aan de inflatie. In Griekenland zouden ze daar nu blij mee zijn: daar dalen de prijzen! Maar een belangrijke vraag daarbij is: welke inflatie rekenen we? Er zijn namelijk verschillende inflatiemaatstaven. En de verschillen daartussen kunnen aanzienlijk zijn! In Griekenland dalen de consumptieprijzen momenteel met 0,4%. Maar het algemene prijspeil, inclusief overheidsbestedingen en investeringen, daalt er met 2,6%. Dat maakt nogal wat uit, zowel voor degene die het geld heeft uitgeleend als voor degene die het heeft geleend. En het verschil is niet alleen groot in Griekenland. De grafiek vergelijkt de inflatie van de binnenlandse vraag (het gemiddelde van de consumptieprijzen, de investeringen en de overheidsuitgaven) met de consumptieprijsstijging voor de hele Eurozone. Er zijn duidelijke en langdurige verschillen! Overigens is het prijspeil van de totale binnenlandse vraag weer wat anders is dan de BBP-deflator, waarbij impliciet ook rekening gehouden wordt met inkomens die stijgen door bijvoorbeeld dalingen van de prijzen van geïmporteerde goederen.
Welke maatstaf moeten we kiezen? Moeten we uitgaan van de geldverschaffer? Dan is wellicht de consumptie-inflatie beter. Moeten we uitgaan van degene die moet betalen? Dan is, in het geval van de overheid en omdat de belastinginkomsten niet enkel op de consumptie maar ook op de andere delen van de economie gebaseerd zijn, wellicht de BBP deflator het beste. In ieder geval:
Er moet goed nagedacht worden over welke maatstaf gebruikt wordt, als we overgaan op ‘inflation protected bonds’! Het gaat bij 0,5% verschil en 500 miljard aan overheidsschuld maximaal om 2,5 miljard per jaar. Niet niks. En we moeten er rekening mee houden dat prijzen ook kunnen dalen.
Wordt vervolgd.
