Terug naar 1921? Aantal opgeleverde nieuwbouwwoningen, 1921-2012.
Even de grote woorden: na 1750 begon de bevolking in verschillende delen van ons land weer toe te nemen en begon een (bevolkingsgroei)tijdperk dat tot nu toe voortduurt. Wat op de (behoorlijk) lange termijn uiteraard gepaard ging met een toename van de woningbouw, overigens niet alleen in kwantiteit maar ook in kwaliteit. Kan de huidige daling van de woningbouw althans ten dele begrepen worden als veroorzaakt doordat we in de dalende fase van dit eeuwenlange tijdperk zitten? Of is er ook een niet te veronachtzamen crisisaspect? Oké, terug naar de realiteit. Naar aanleiding van een berichtje op teletekst dat het aantal door ‘Bouwers voor de markt’ voltooide nieuwbouwwoningen het laagste niveau sinds 1950 had bereikt leek het me aardig de historische reeksen van het CBS te raadplegen. 2012 is nog niet aanwezig, dat is ruw geschat met het aantal bouwvergunningen. En inderdaad: we zijn wat de woningbouw betreft terug op vooroorlogs peil (1)!
Waarschijnlijk is de gemiddelde woning wat groter en in ieder geval luxer (isolering, dubbelsteens muren, standaard water- en gasleidingen en electra). Echter, net als toen is de Nederlandse cultuur nog steeds gericht op een huishouding per woning, hoewel de huishoudingen (voor zover ik weet vooral door vergrijzing en ontgroening) gemiddeld wel steeds kleiner worden. De woningen zijn daar op ingericht, ons denken ook. Zal de crisis dit gaan veranderen? Want steeds minder mensen per woning – dat is gezien vanuit de huishoudbudgetten uiteraard een kostbare ontwikkeling. Gaat de daling van de nieuwbouw in combinatie met de daling van de inkomens en de nog steeds toenemende bevolking leiden tot een stijging van het aantal mensen per woning? En natuurlijk het belangrijke punt of de daling vooral structureel is (minder snel groeiende bevolking, veranderende cultuur) of conjunctureel (crisis). In het laatste geval is er alle reden om bijvoorbeeld in overleg met pensioenfondsen (daar zit nou eenmaal meer dan een klein beetje geld), corporaties, bouwers voor de markt en de bouwsector zowel als gemeentes (lagere grondprijzen) het bouwvolume de komende (2014-2016) met 15.000 per jaar te verhogen. Want anders dan in Ierland en Spanje staan bij ons geen grote aantallen woningen leeg. Daarnaast moeten we toch ook de vraag beantwoorden of de kwaliteit van woningen verder moet worden verhoogd, denk bijvoorbeeld aan allerlei robotica die langer zelfstandig wonen mogelijk maken. En wat is de rol van de overheid en de corporaties hierbij?
Opmerkelijk:
1. De daling in de jaren dertig vond pas plaats na het loslaten van de gouden standaard (wat voor de algehele economische ontwikkeling overigens wel erg goed was)
2. Na de oorlog was er tot ongeveer 1965 inhaalvraag, daarna is sprake van een dalende trend. Voor zover mij bekend zitten we daar nu echter onder.
3. Het inderdaad zeer lage aantal opgeleverde woningen van dit moment.
Uitermate interessant onderwerp! Ik zal zeggen dat ik dit niet zag aankomen met deze hypotheekmarkt! Bestaat er een manier om me te abonneren op deze onderwerpen?