Waarom een -0,5% tekortlimiet niet gaat werken – zelfs Denemarken haalt het niet
Op dit moment zuchten we onder het juk van angstige Brusselse ambtenaren die hun paniek proberen te bezweren met rituele formules. Een daarvan is ‘The excessive deficit procedure’: als we maar met elkaar afspreken dat we de overheidstekorten gaan beperken, en echt streng gaan zijn, dan komt het allemaal wel goed, wat dat doen we toch samen!
Maar helaas. Dat zal niet gaan werken. Moderne economieën zitten anders in elkaar. Voorbeelden daarvan zijn de Duitse en de Deense, die laten zien dat bij grote conjuncturele tegenvallers het tekort zomaar met 5, 6, 7% van het BBP kan oplopen… Afspraak of geen afspraak. Zelfs in Denemarken, dat jarenlang overschotten had van meer dan 5% van het BBP, kende in 2009 en 2010 tekorten die fors groter waren dan de -0,5% waar we samen naar toe moeten schijnen te gaan (zie grafiek). En Duitsland? Dat is gebouwd op tekorten (zie grafiek!). Let ook op het tekort van -9,5% in 1995. Ongetwijfeld is daar een speciale reden voor. Maar ook dat is een reden. En ook dat is een tekort.
Wellicht dat we ons toch wat minder willoos en redeloos moeten overleveren aan ‘de markten’, terug naar 1995! Want zo lang geleden is het niet, dat ‘de markten’ niet in hun huidige vorm bestonden. En dat de nadruk van de politiek lag op werkgelegenheid en productie, in plaats van op financieel rendement, dat overigens uiteindelijk uit de productie betaalt moet worden.
