De tragiek van Jan-Kees de Jager
Wie Jan-Kees de Jager, minister van financiën, een beetje volgt kan het niet ontgaan dat hij het woord ‘geloofwaardig’ nogal eens gebruikt. Dit heeft een achtergrond. Een economische achtergrond. Volgens economen als Robert E. Lucas en Thomas Sargent zijn markten, van nature, evenwichtig. Tenminste, als de overheid het niet verknoeit en een ‘geloofwaardig’ beleid voert. En ‘geloofwaardig’ beleid bestaat niet uit het aanleggen van wegen of het financieren van het onderwijs - maar uit een beleid gericht op een begrotingstekort van 0% en een lage, stabiele inflatie. Als de overheid op die gebieden maar geloofwaardig is (‘credible’ is de engelse term), dan komt de rest wel goed. Wie deze blog een beetje volgt zal weten dat dit soort economen veel invloed hebben in ons Ministerie van Financiën. En inderdaad: Jan-Kees de Jager volgt het boekje keurig, tot en met het te pas en onpas gebruiken van de term ‘geloofwaardig’ aan toe. Hij heeft zijn lesje goed geleerd. Maar werkt het ook? Is het inderdaad zo dat als de overheid maar ‘geloofwaardig’ is de markten en de huishoudens vertrouwen krijgen en weer gaan besteden, zodat het geld weer gaat rollen en alles weer goed komt? Komt wat Paul Krugman de ‘confidence fairy’ noemt dan langs en is de crisis eensklaps over?
We kunnen het gedrag van J.K. de J. beschouwen als een ‘natuurlijk experiment’. Al sinds ongeveer twee jaar doet hij zijn uiterste best ‘geloofwaardig’ beleid te voeren. Is de ‘confidence fairy’ daardoor ook uit haar slaap gewekt? Hmmm. Recent heeft het CBS een aardig grafiekje gepubliceerd over de verandering van het consumentenvertrouwen in Europa. Kijk voor uzelf:
Oeps. Als je zegt dat de pensioenen moeten worden gekort en de lonen moeten worden bevroren terwijl de woningprijzen dalen en de werkloosheid (licht) stijgt en dat we meer nog meer moeten sparen en minder moeten uitgeven dan krijgen de mensen niet meer maar minder vertrouwen. Gek hoor.
