Grafiek van 13/12/11. Banengroei in Nederland en Denemarken.
Een van de economische buzzwoorden van de afgelopen jaren was ‘Flexicurity’. En het moet gezegd worden – een Google-zoektocht leverde op dat ‘flexicurity’ heel wat werkgelegenheid voor economen moet hebben opgeleverd! Het idee achter flexicurity is dat een flexibele arbeidsmarkt (lees: makkelijk ontslag) goed is voor bedrijven, maar dat het ook goed voor de bedrijven zowel als voor de ontslagen mensen is als de werklozen een korte tijd een hoge uitkering krijgen terwijl er tegelijkertijd veel in hun geinvesteerd wordt om hun terugkeer op de arbeidsmarkt te vergemakkelijken. Dit klinkt uiteraard goed. Maar werkt het ook?
Volgens bevestigde berichten hebben vooral de Denen veel werk gemaakt van ‘flexicurity’. Dat zou moeten betekenen dat de werkloosheid daar laag is en dat het aantal banen daar snel groeit, omdat ondernemers geacht worden sneller mensen aan te nemen wanneer ze deze ook weer snel kwijt kunnen. Maar dat valt toch wat tegen: de werkloosheid is er met 7,6% beslist niet laag. En belangrijker: het aantal banen is er de afgelopen tien jaar ook zeker niet sneller gegroeid dan in Nederland (grafiek). Voor mij is vooral opmerkelijk dat het verschil in banengroei zich eigenlijk gedurende de hele periode voordoet. Natuurlijk valt er aan de Nederlandse arbeidsmarkt het een en ander te verbeteren. Nog steeds is 65 bijvoorbeeld de pensioenverplichtigde leeftijd. Het gebeurt nog steeds dat mensen die gewoon door willen met 65 toch worden ontslagen. En allerlei zaken als werkverlichting voor 50-plussers zijn ook merkwaardig in mijn ogen. Dat soort uren kunnen beter gaan naar mensen met opgroeiende kinderen, bijvoorbeeld. En er is een groeiende kloof tussen mensen met vaste banen en tijdelijke banen. Daar moeten we wat op bedenken (en dat is ten dele ook gebeurd, door mensen met langdurige tijdelijke contracten meer rechten te geven). De belangrijkste conclusie hier moet echter zijn dat de door sommigen als star ervaren Nederlandse arbeidsmarkt een, vergeleken met Denemarken, aanzienlijke groei van het aantal banen niet in de weg stond (en een verschil van 10% zoals dat tussen Nederland en Denemarken waarneembaar is, is groot!). Een aardige hypothese is natuurlijk dat juist het wat rigidere karakter van het ontslagrecht in Nederland wellicht heeft bijgedragen tot de banengroei, omdat het zowel werknemer als werkgever meer onder druk zet om er wat van te maken, qua omzet en prestatie.
