Grafiek van 2/12/11. Duitse tekort: net zo groot als het Italiaanse!
Telkens weer horen we hetzelfde verhaal: veel te grote overheidstekorten veroorzaken de problemen met de hoge rente in Zuid-Europa en zetten de Euro onder druk. Maar is dat ook zo? Niemand heeft het idee dat het Engelse pond op het punt staat om te verdwijnen en de rente die de Engelsen moeten betalen over de overheidsschuld is veel lager dan de rente die de Zuid-Europese landen moeten betalen en begint zelfs lager te worden dan de Duitse. En dat ondanks het veel grotere tekort in het Verenigd Koninkrijk. Het lijkt erop dat er meer speelt dan alleen overheidstekorten. Hetzelfde blijkt ook als we Duitsland vergelijken met Italie – volgens de grafiek is het tekort in beide landen namelijk ongeveer even groot!
Waardoor worden de problemen dan wel veroorzaakt? Op dit moment is sprake van een gierende verkrapping van de de facto geldhoeveelheid in de Eurozone. Banken lenen hun geld niet meer uit, zeker niet meer aan elkaar, maar stallen het bij de Europese Centrale Bank: ze vertrouwen de overheidsschulden en dus een deel van het kapitaal van de andere banken niet meer. En dat heeft niets te maken met tekorten. Momenteel zou zelfs een land met overschotten en een bescheiden staatsschuld in de problemen kunnen komen wanneer er bij het ‘doorrollen’ van de schuld opeens een veel hogere rente moet worden betaald. En dat is het probleem. Men vertrouwt de schulden niet meer. En dat komt door het gehannes van de politiek – en de ECB. Het zou veel, veel goedkoper zijn geweest om de Griekse schuld te garanderen en de rente laag te houden dan om nu al die hoge rentes te betalen, die in enkele maanden tijd verdubbeld en verdriedubbeld zijn. Sterker nog – de ECB moet haast maken met het vergroten van de geldhoeveelheid, om de huidige verkrapping te keren! Formeel daalt de geldhoeveelheid natuurlijk overigens niet, wanneer de algemene banken hun geld bij de ECB stallen (het blijft op de ‘betaalrekeningen’ van de banken bij de ECB staan). Maar leidt dit natuurlijk tot een sterke verlaging van de omloopsnelheid van het geld – met alle gevolgen van dien voor de economische activiteit. En dat is niet de enige monetaire verkrapping. Ook de rente is sterk gestegen. Natuurlijk heeft de ECB de rente formeel weliswaar met 0,25% verlaagd, maar dat is uiteraard een schijntje vergeleken met de rentestijgingen in Zuid-Europa. De facto is daar sprake van een monetair zeer verkrappend beleid, ondanks de torenhoge werkloosheid. En al drie jaar ligt de geldgroei ver onder het streefniveau van de ECB. Het is allemaal precies het omgekeerde van wat de leerboeken aanbevelen. Ik wilde de gedachte eerst niet serieus nemen, maar in toenemende mate krijg ik het idee dat deze extreme verkrapping bewust beleid is van de ECB (inclusief de werkloosheid van soms meer dan 20%) om een politieke agenda door te drammen. De ECB kan het rente-tij keren (kijk naar Engeland, kijk naar de VS, kijk naar Japan) maar doet het niet.
Technische toelichting: dit grafiek laat voortschrijdende vierkwartaalsgemiddelden van de overheidstekorten, uitgedrukt als het percentage van het Bruto Binnenlands Product, zien. Omdat het BBP niet in elk kwartaal even groot is, is dat eigenlijk geen heel zuivere methode. De resultaten wijken echter nauwelijks af van een door de Europese Centrale Bank wat correcter gemeten tekort. Overigens checkte ik de ECB gegevens niet om dit te controleren maar om te kijken of deze anders dan Eurostat wel de gegevens hadden voor Duitsland voor de eerste twee kwartalen van 2011. Voor de andere EZ landen zijn deze bij Eurostat wel beschikbaar, voor Duitsland niet. Maar ook de ECB had ze niet.
De EU pleegt plagiaat op Zimbabwe
Jhon
Zeker wetenswaardig onderwerp! Ik zal zeggen dat ik dit niet had geanticipeerd met de huidige hypotheekmarkt! Bestaat er een manier om me aan te melden voor deze site?
Howdy, I think your site could be having internet browser compatibility problems. When I take a look at your web site in Safari, it looks fine however, when opening in Internet Explorer, it’s got some overlapping issues. I simply wanted to give you a quick heads up! Besides that, great website!