De spectaculaire afname van het tekort op de Griekse handelsbalans.
Volgens Kash Mansoori zijn de tekorten op de lopende rekening van de zuidelijke landen een belangrijker oorzaak voor de Euro crisis dan de overheidstekorten. En terecht. Een overheidstekort – zelfs een groot tekort – kun je bijvoorbeeld financieren door de pensioenpremies fors te verhogen en de pensioenfondsen te verplichten dit geld aan de overheid te lenen. Niet bepaald een fraaie oplossing – maar het kan. In een soort ‘Gouden standaard’ situatie zoals die geldt voor het Euro-gebied ligt dit anders voor tekorten op de lopende rekening – deze moeten gefinancierd worden door te lenen in het buitenland. En als het buitenland opeens geen geld meer beschikbaar wil stellen – bijvoorbeeld door een soort een soort internationaal “Minsky-moment” – dan zijn de rapen gaar, en moet je naar het IMF, of de Europese Commissie. Of, en dat is in het geval van Griekenland het argument van Aaron Tornell en Frank Westermann – je kunt oneigenlijk/creatief gebruik maken van faciliteiten bij de Europese Centrale Bank. Tornell en Westermann geven duidelijk aan dat dit inderdaad gebeurd is. Maar ze slaan de plank ook behoorlijk mis. Volgens hun is Griekenland er nog niet in geslaagd het tekort op de lopende rekening terug te brengen – reden voor hen om een streng beleid te propageren. Echter – Griekenland is er de afgelopen zes maanden wel degelijk in geslaagd althans het tekort op de handelsbalans (de handelsbalans is een deel van de lopende rekening) fors terug te brengen. Zeer fors zelfs. Sterker nog – ze hebben wat dit betreft de beste prestatie geleverd van de hele EU. Veruit de beste prestatie zelfs. Met ‘de beste’ wordt hier geen waardeoordeel gegeven – er wordt alleen gesteld dat de mutatie van het tekort veel groter was dan in welk ander EU-land dan ook (zie de grafiek). Het is dus onjuist een verondersteld onvermogen om de lopende rekening een dragelijker aanzien te geven aan te voeren als argument voor ‘streng beleid’.
Voor alle duidelijkheid: Griekenland heeft ondanks de spectaculaire verbetering van het saldo nog steeds een groot tekort op de lopende rekening. Hier wordt niet het saldo van de lopende rekening weergegeven, maar de verandering ervan. En het tekort had al eerder tot paniek moeten leiden. Desondanks – een nieuw werk van Heracles. Die overigens vaak wel enige tijd nodig had om zijn werken te voltooien. Op basis van deze gegevens is er geen reden de Grieken die tijd niet te geven.
Bron: Eurostat
Interessant verder: de teleurstellende prestatie van de Baltische staten, het Verenigd Koninkrijk en Ierland en de zeer sterke toename van het tekort van Frankrijk. Het Engelse tekort is uiteindelijk geen probleem – die hebben een eigen munt. De Fransen moeten zich wel achter de oren krabben.
Je zou ook even kunnen kijken of het tekort is teruggedrongen door minder te importeren of door meer te exporteren.
Beste Jesse, een goede vraag.
Het directe antwoord is dat de nominale waarde van de exporten gestegen is met 37% (nominaal, dus dat is niet gecorrigeerd voor prijsstijgingen) terwijl de waarde van de importen met 20% is gedaald.
En daar zit de adder onder het gras. Dit zijn macro-cijfers. Het is (ik heb hier enigermate naar gekeken, maar ben er nog niet achter wat het geval is) zeker niet onmogelijk dat die -20% is veroorzaakt doordat allemaal oudjes – met – pensioen geen geld meer hebben voor de (geimporteerde) boodschappen, of dat er geen geld meer is voor (geimporteerde) medicijnen. En inderdaad: oudjes die met pensioen zijn – anders dan vaak gedacht is de gemiddelde pensioenleeftijd in Griekenland helemaal niet extreem laag. Zo’n daling levert (behalve voor de Duitse en Franse banken) helemaal niets op, want deze oudjes gaan ook geen binnenlands geproduceerde medicijnen of voeding kopen, anders dan in het geval van externe devaluatie. Ze worden alleen maar ongezond en ongelukkig. Macro-economisch zijn het goede cijfers – maar dat betekent niet dat het micro-economisch ook goed gaat. Helemaal niet.
Mijn bedoeling met dit stukje was vooral het aangeven dat Tornell en Westermann te selectief omgaan met hun gegevens en, zelfs binnen hun neo-liberale kader, iets verder hadden moeten kijken. Zeker gezien het belang van de discussie en de eenvoudige beschikbaarheid van de gegevens. Het kader zelf moet uiteraard ook ter discussie worden gesteld – een economie kent een structuur en momenteel wordt die structuur in Griekenland vernietigd. Het kan generaties kosten die weer op te bouwen – zeker wanneer Tornell en Westermann hun zin krijgen en er nog strengere eisen worden gesteld. Gooi nooit je oude schoenen weg voordat je nieuwe hebt.
kan je ook de handelsbalans van Griekenland voor 1981 erop zetten, of in ieder geval de in en uitgaven die je kunt vinden. Helaas is het mij niet gelukt om de in- en uitgaven van Griekenland voor 1981 te vinden