Tony Van Dijck: Volksvertegenwoordiger of lobbyist?
De nieuwe hypotheekregels gaan er volgens De Jager voor zorgen dat een ‘zwart scenario’ op de woningmarkt wordt vermeden. Overkreditering is een gevaar voor de woningmarkt gelooft minister De Jager. Na een kleine 15 jaar van excessieve schuldfinanciering geen onredelijke conclusie mag toch worden gesteld.
De Jager’s plannen werden aangevallen door Tony Van Dijck, kamerlid van de PVV en voormalig organisatie adviseur bij ING.[1] Van Dijck geloofde dat De Jager bezig was om schijnproblemen op te lossen. Overkreditering zou niet eens bestaan in Nederland. Met slechts 2400 onvrijwillige veilingen op jaarbasis zouden hypotheekverstrekkers eigenlijk heel verantwoord zijn geweest.
De meeste woningen in de gedwongen verkoop worden echter niet op een veiling, maar onderhands verkocht (70%). Hierdoor is Van Dijck’s bewering op zijn minst misleidend. In werkelijkheid is het aantal gedwongen verkopen ongeveer 8100 op jaarbasis en stijgende. In het eerste kwartaal steeg het aantal onvrijwillige veilingen zelfs met 50%. Bovendien loopt het aantal mensen met een betalingsachterstand op. In 2010 is er sprake van een verdubbeling van het aantal mensen met betalingsproblemen, zo laat De Jager weten in antwoord op Kamervragen.[2]
Overkreditering is ook niet af te zien aan het aantal gedwongen verkopen, dit getuigt van een kortetermijnvisie. In tijden van soepele kredietverlening blijven de gedwongen verkopen in de regel beperkt. Leningen kunnen geherfinancierd worden in hypotheken met soepelere voorwaarden en lagere rentes, waardoor betalingsachterstanden –tijdelijk- worden weggewerkt. Nu oversluitingen een historisch dieptepunt hebben bereikt is deze optie niet langer aanwezig.[3] Bovendien is er grootschalig gespeculeerd op hogere huizenprijzen middels de aflossingsvrije hypotheek, hierdoor kunnen de maandlasten laag blijven, maar wanneer de verwachte prijsstijging uitblijft ontstaan er problemen. Inmiddels is 56% van de hypotheekschuld aflossingsvrij.[4] Het onderpand is in veel gevallen niet voldoende meer om de lening af te lossen, waardoor geldverstrekkers zich gedwongen zullen zien om aflossingsvrije hypotheken om te zetten in hypotheekvormen waarbij wel aflossing plaatsvindt. Dit zal er voor zorgen dat de maandlasten hoger worden en de betalingsachterstanden verder zullen oplopen.
Van Dijck beweerde ook dat een groot deel van de gedwongen verkopen plaatsvindt door werkloosheid of echtscheiding, niet door overkreditering. Hij baseert zich op NHG cijfers, waaruit blijkt 43% van de gedwongen verkopen het gevolg is van echtscheiding.[5] Dat gedwongen verkopen als gevolg van echtscheiding niet te wijten zijn aan het kredietbeleid is een onjuiste conclusie. In het verleden werd bijvoorbeeld alleen het inkomen van de hoofdinkomenstrekker meegenomen ter bepaling van de hoogte van de hypotheek. Sinds 1995 zijn deze voorwaarden steeds verder versoepeld, waarbij geldverstrekkers ook in steeds grotere mate het tweede inkomen meenamen in hun beoordeling. Dit zorgt ervoor dat het risico op gedwongen verkoop ten gevolg van echtscheiding substantieel toeneemt. De toename van gedwongen verkopen ten gevolg van echtscheiding is dan ook in grote mate te wijten aan het kredietbeleid.
Van Dijck’s incompetentie kwam het sterkst aan het licht toen hij minister de Jager waarschuwde voor te ingrijpende regelgeving. Deze nieuwe regelgeving zou het ‘vertrouwen’ schaden waardoor de woningmarkt nog verder in de problemen komt. ‘We hebben gezien waar de woningmarktcrisis in de VS toe heeft geleid,’ zo waarschuwde Van Dijck. Om een crisis te vermijden moeten we banken vooral niet lastig vallen met regels. In een opmerkelijk stukje historisch revisionisme lijkt Van Dijck te beweren dat de les van de Amerikaanse huizenbubbel is dat we de regels vooral niet te strikt moeten maken. Commentaar is overbodig hoop ik.
[1] Profiel Kamerleden: Tony van Dijck http://www.tweedekamer.nl/kamerleden/alle_kamerleden/dijck_antoine_pierre_cornelis/index.jsp
[2] Kamerstuk 29507 nr.97, pg. 3
[3] Rabobank Kwartaalbericht Woningmarkt Mei 2011 pg. 14 http://overons.rabobank.com/content/images/KwaWo2011Q1_tcm64-140274.pdf
[4] DNB. “Overzicht Financiële Stabiliteit in Nederland.” Voorjaar 2011, nr. 13 pg. 19 http://www.dnb.nl/binaries/OFS_April_2011_tcm46-251397.pdf
[5] Stichting WeW Jaarverslag 2010
http://www.nhg.nl/Jaarverslag2010/2_2_resultaten.php
Jesse, helemaal juist!
Weerr helemaal mee eens.
Uitermate interessant artikel! Ik zal zeggen dat ik dit niet zag aankomen met deze woningmarkt! Bestaat er een methode om me te abonneren op deze onderwerpen?
Ontzettend wetenswaardig artikel! Ik moet zeggen dat ik dit niet had zien aankomen in de huidige woningmarkt! Is er een manier om me aan te melden voor deze berichten?
Wat een prachtige manier om de perfecte sfeer te creëren! Het organiseren veiling is een kunst operation zich, en jullie hebben het met verve gedaan. De veilingmeester leidde het evenement met zoveel enthousiasme en professionaliteit. Praise voor het organiseren van zo’n geweldige veiling!