Wat gebeurt er werkelijk in Griekenland (1): de betalingsbalans
De Griekse lopende rekening (importen, exporten) liet de eerste helft van het jaar een spectaculaire verbetering zien. Deze ontwikkeling viel echter in het niet bij de enorme kapitaalvlucht, die vrijwel gelijk verdeeld was over Griekse en buitenlandse partijen. De steunpaketten doen weinig meer dan deze kapitaalvlucht faciliteren.
Griekenland speelt een rol in de Nederlandse verkiezingscampagne. Ik kan niet aan de indruk ontkomen dat men daarbij niet altijd goed op de hoogte is van wat er werkelijk gebeurt is: een totale ineenstorting van de economie. De Griekse deelname aan het Eurosysteem heeft mede door de hierdoor veroorzaakte kapitaalstromen geleid tot de ernstigste economische crisis in vredestijd in tachtig jaar. Niet iedereen beseft dat het Eurosysteem daar grotendeels de oorzaak van is. Ik wijs hier op de kop van een artikel van Michiel Dijkstra “Zuid-Europese landen kunnen feestvieren na de aankondiging dat de Europese Centrale Bank mogelijk weer obligaties gaat opkopen. Noord-Europese landen zijn de verliezers“. Maar wij zijn geen verliezers omdat de Europese Centrale Bank probeert een ‘bank run’ op de Zuid-Europese landen te stoppen. Wij zijn verliezers omdat er gezien het ontwerp van de Eurozone een dergelijke “bank run” mogelijk is en er gigantisch veel geld nodig is om deze bank run te faciliteren: onder meer de Duitse banken worden uitgekocht, private claims op Griekenland worden ingeruild tegen publieke claims, op risico van de belastingbetaler. En ten gunste van de banken – niet van de Zuid-Europeanen. Niet Griekenland maar de Euro is het probleem. Laten we bijvoorbeeld lezen wat er het eerste half jaar van 2012 in Griekenland allemaal gebeurd is, op basis van de gegevens van de betalingsbalans. Ik gebruik hiervoor het verslag van de Griekse Nationale Bank over deze betalingsbalans. Eerst wat theorie:
De betalingsbalans bestaat uit vier delen (ik gebruik hier de IMF definitie, die momenteel in Griekenland gangbaar is):
1. De lopende rekening: exporten en importen van goederen en diensten zowel als inkomens verdient in of betaald aan het buitenland (bijvoorbeeld het loon van een Nederlandse fysiotherapeut die in Duitsland werkt) zowel als inkomensoverdrachten om niet (steun)
2. De kapitaalbalans (kapitaaloverdrachten)
3. De financiële balans (investeringen en leningen door bedrijven en overheden)
4. Overige posten.
Wat laten de eerste drie posten zien, volgens de Griekse Centrale Bank? Tip van de sluier: het venijn zit hem in de staart: in het huidige economische stelsel zijn kapitaalbewegingen belangrijker geworden dan handel, werk, winst en importen en exporten.
A. De lopende rekening.Een dramatische verbetering. Wat betreft de goederenhandel is dit zelfs veruit de snelste verbetering van alle in problemen zijnde landen in Europa, inclusief Ierland en de Baltische staten – hoewel het zelfs als dit zo blijft doorgaan nog minimaal vijf jaar zal duren voordat dit de huidige bezuinigingen kan compenseren.
In the first half of 2012, the current account deficit contracted by €5.9 billion or 45.2% year-on-year, to €7.1 billion. This development mainly reflects a significant decline of €3.2 billion in the non-oil trade deficit and a €2.1 billion decline in the income account deficit, as well as a increase in the surpluses of the services balance (by €433 million) and of the current transfers balance (by €208 million).
The income account deficit fell by €2.1 billion year-on-year, mainly owing to a sharp decline in net interest payments on Greek government paper held by non-residents following the PSI, and deferred interest payments on loans provided under the support mechanism through the ECB owing to an interest rate adjustment, as already mentioned.
Finally, the current transfers balance showed a surplus of €1.2 billion, up by €208 million year-on-year. This development is due to a €117 million decline in the net transfer payments of sectors other than general government (mainly emigrants’ remittances), as well as to a €91 million increase in general government net transfer receipts (mainly from the EU).
B. De kapitaalbalans. Een bescheiden verbetering
In the first half of 2012, the capital transfers balance showed a surplus of €1.1 billion, compared with €310 million in the corresponding period of 2011. This results exclusively from a rise in net EU capital transfers to general government.
The overall transfers balance (current transfers plus capital transfers) recorded a surplus of €2.3 billion in the first half of 2012, up by €965 million from the corresponding period of 2011, reflecting the above-mentioned positive development in EU capital transfers.
C. De financiële balans. Een epische kapitaalvlucht (‘episch’ wordt hier niet gebruikt als een hyperbool maar als een feitelijke beschrijving van de situatie). Let op het verschil tussen miljoenen en miljarden.
In the first half of 2012, direct investment showed a net inflow of €287.4 million (compared with a net outflow of €1.2 billion in the corresponding period of 2011). Specifically, non-residents’ direct investment in Greece showed a net inflow of €59 million, while residents’ direct investment abroad showed a net inflow of €229 million (disinvestment).
Under portfolio investment, there was a net outflow of €72.0 billion (compared with a net outflow of €9.7 billion in the corresponding period of 2011). In more detail, a capital outflow was recorded due, on the one hand, to a €39.2 billion increase in residents’ holdings of foreign bonds and Treasury bills (including EFSF bonds) and, on the other hand, to a €31.8 billion decrease in non-residents’ holdings of Greek bonds and Treasury bills. Furthermore, a capital outflow was also recorded on account of an increase in residents’ holdings of foreign financial derivatives by €657 million.
Under “other” investment, a net inflow of €78.7 billion was recorded (compared with a net inflow of €23.5 billion in the corresponding half of 2011). This is chiefly attributable to a €76.4 billion increase in the net outstanding debt of the public and the private sector to non-residents (inflow) and to a €11.2 billion decline in resident credit institutions’ and institutional investors’ deposit and repo holdings abroad (inflow). In more detail, net general government borrowing came to €75.3 billion and reflects gross public sector borrowing from the EFSF and the IMF totalling €75.6 billion. This development was partly offset by an €8.65 billion decline in non-residents’ holdings of deposits and repos in Greece (outflow).
Kapitaalvlucht helpt (op een perverse manier) het verminderen van het tekort op de lopende rekening, toch? Een min op de financiële of kapitaalbalans (het verkrijgen van buitenlandse activa) gaat samen met een plus op de lopende rekening.
lopende rekening + kapitaalbalans + financiële balans = 0
cosper gonzalez
Ontzettend wetenswaardig onderwerp! Ik zal zeggen dat ik dit niet had zien aankomen met de huidige hypotheekmarkt! Is er een methode om me te abonneren op deze site?